ประวัติวัดไพรสณฑ์ศักดาราม เดิมชื่อ วัดป่า
[1] สร้างวัดเมื่อ พ.ศ. 2382 โดยพระสุริยะวงศาชนสงครามภักดีวิริยกรมพาหะ (คง) เจ้าเมืองหล่มสัก เป็นวัดคู่เมืองเพราะเป็นสถานที่ประกอบพิธีถือน้ำพิพัฒน์สัตยา ต่อมาได้เปลี่ยนชื่อเป็น วัดอรัญญาวสี เมื่อ พ.ศ. 2484 ได้เรียกชื่อใหม่ว่า วัดป่าหล่มสัก หลังจากเปลี่ยนมาเป็นจังหวัดเพชรบูรณ์แล้ว จึงเปลี่ยนเป็นชื่อ “วัดไพรสณฑ์ศักดาราม” เมื่อ พ.ศ. 2495 [2] วัดได้รับพระราชทานวิสุงคามสีมาเมื่อ พ.ศ. 2505
[3] เขตวิสุงคามสีมากว้าง 40 เมตร ยาว 80 เมตร ได้ผูกพัทธสีมาวันที่ 20 เมษายน พ.ศ. 2508 ภายหลังได้รับการบูรณปฏิสังขรณ์เสนาสนะ และถาวรวัตถุต่าง ๆ มาตามลำดับ ได้รับการสถาปนาเป็นพระอารามหลวงชั้นตรีชนิดสามัญ นับตั้งแต่วันที่ 31 สิงหาคม พ.ศ. 2522 [4] ในวัดมีพระอุโบสถหลังเก่า มีลายปูนปั้นที่หัวเสา มีคันทวยแกะไม้สวยงาม ชนียวัตถุประจำวัดได้แก่
๑. พระประธานประจําอุโบสถ ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๕ ๒. พระประธานประจําวิหาร ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๘๒ ๓. พระประธานศาลาการเปรียญ ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๔๐ ๔. พระประธานศาลาบําเพ็ญกุศล ปางประธานพร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑ ๕. พระประธานประจําหน้าวัด ปางสมาธิ สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๔๒ ๖. พระประธานหลวงพ่อทันใจ ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๒๑
๗. พระประธานประจําต้นโพธิ์ ปางมารวิชัย สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๐๕ ๘. พระมหากัจจายนะ ปางประธานพร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๕๓๐ ๙. ปูนปั้นรูปเหมือน หลวงปูุหลักคําบุญเพ็ง (เจ้าอาวาสรูปที่ ๑ ) ปางสมาธิขนาดหน้าตัก กว้าง ๑ เมตร สูง ๑.๕ เมตร สร้างเมื่อ พ.ศ. ๒๓๓๙ ๑๐. ปูนปั้นรูปเหมือน พระราชพัชราภรณ์ (เจ้าอาวาสรูป
ข่าว-ชุุลีพร ตาลสุข-0810439518